Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) là một tình trạng ngày càng gia tăng, ảnh hưởng đến nhiều người, đặc biệt là những người ít uống rượu hoặc không uống. Vậy bệnh này có nguy hiểm không? Các triệu chứng và triệu chứng nào cho thấy bạn cần đi khám? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây để có cái nhìn tổng quát về tình trạng bệnh này.

Tổng Quan Về Bệnh Gan Nhiễm Mỡ Không Do Rượu

Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu là tình trạng tích tụ mỡ trong gan, có thể dẫn đến viêm gan nhiễm mỡ không do rượu (NASH) nếu không được kiểm soát. Tình trạng này không chỉ gây ra những rối loạn chức năng gan mà còn có thể tiến triển thành xơ gan và các vấn đề nghiêm trọng khác về sức khỏe. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời là hết sức cần thiết để ngăn ngừa những biến chứng đáng tiếc.

Các Triệu Chứng Của Bệnh Gan Nhiễm Mỡ Không Do Rượu

Bệnh gan nhiễm mỡ thường diễn ra mà không có triệu chứng rõ rệt. Chỉ một số ít trường hợp có thể ghi nhận các triệu chứng nhẹ, như cảm giác nặng nề vùng gan và đôi khi là đau bụng. Khi bệnh tiến triển sang viêm gan nhiễm mỡ không do rượu, một số triệu chứng có thể xuất hiện, bao gồm:

• Sự xuất hiện của báng bụng (có thể thấy rõ khi tích tụ nước trong bụng).
• Các sinh lý biểu hiện dưới da, như ↓dải màu da trên cổ tay.
• Lòng bàn tay son, một dấu hiệu điển hình.
• Vàng da hoặc vàng mắt.

Lòng bàn tay son

Khi Nào Bạn Nên Đi Khám?

Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu nào liên quan đến gan hoặc cảm thấy lo lắng về sức khỏe của mình, hãy đến gặp bác sĩ để được đánh giá. Đặc biệt khi cảm giác đau, khó chịu xuất hiện hoặc có triệu chứng tiến triển.

Nguyên Nhân Của Tình Trạng Này Là Gì?

Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu có thể liên quan đến:

• Tình trạng thừa cân, béo phì.
• Kháng insulin: Tình trạng này làm cho tế bào không nhận được insulin theo cách hiệu quả.
• Tăng huyết áp: Thường xảy ra ở những người mắc bệnh tiểu đường hoặc có tiền sử tiểu đường.
• Tăng mỡ máu: Đặc biệt là sự gia tăng triglyceride.

Béo phì, đặc biệt là béo bụng gây nguy cơ bị gan nhiễm mỡ

Khi có sự tích tụ mỡ trong gan, nó có thể dẫn đến tổn thương tế bào gan và tạo điều kiện cho viêm gan, xơ gan.

Yếu Tố Tăng Khả Năng Mắc Bệnh Gan Nhiễm Mỡ Không Do Rượu

Có một số yếu tố nguy cơ có thể dẫn đến tăng khả năng mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu, bao gồm:

• Cholesterol máu cao.
• Mỡ trong máu cao, tăng triglyceride.
• Béo phì, đặc biệt là mỡ ở bụng.
• Hội chứng buồng trứng đa nang.
• Ngủ ngáy khi ngủ.
• Tiểu đường type 2.
• Suy giáp.
• Thiếu hụt hormone tuyến yên.

Gan Nhiễm Mỡ Có Những Biến Chứng Nào?

Biến chứng chính của bệnh gan nhiễm mỡ là xơ gan, tình trạng cuối cùng của các bệnh gan. Khi xảy ra sự tổn thương tế bào gan lâu dài, mô sẹo xuất hiện và có thể gây ra tình trạng xơ gan. Điều này có thể dẫn đến:

• Báng bụng nghiêm trọng.
• Dãn tĩnh mạch thực quản, có thể gây nên việc nôn ra máu.
• Bệnh não gan: biểu hiện như lú lẫn, mất ngủ hay rối loạn chức năng thần kinh nghiêm trọng.
• Ung thư gan.
• Suy gan giai đoạn cuối.

Có khoảng 5 – 12 % người mắc viêm gan nhiễm mỡ không do rượu có thể tiến triển thành xơ gan.

Làm Sao Để Phòng Ngừa Gan Nhiễm Mỡ Không Do Rượu?

Để giảm nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:

• Chế độ ăn uống lành mạnh: Tăng cường ăn rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và các chất béo tốt.
• Duy trì cân nặng hợp lý: Nếu bạn đang thừa cân hoặc béo phì, hãy cố gắng giảm cân từ từ. Bổ sung một chế độ ăn uống điều độ và luyện tập phù hợp.
• Tập luyện thể dục thể thao thường xuyên: Hãy duy trì hoạt động thể chất ít nhất 30 phút mỗi ngày.

Chế độ ăn lành mạnh giúp bảo vệ gan

Cách Chẩn Đoán Bệnh Gan Nhiễm Mỡ Không Do Rượu

Như đã đề cập, bệnh gan nhiễm mỡ không có triệu chứng cụ thể. Do đó, việc chẩn đoán thường được thực hiện thông qua xét nghiệm hoặc siêu âm. Một số xét nghiệm có thể được thực hiện bao gồm:

1. Xét Nghiệm Máu

• Tổng phân tích tế bào máu.
• Đo nồng độ men gan trong máu, xét nghiệm chức năng gan.
• Xét nghiệm viêm gan siêu vi như viêm gan A, viêm gan C.
• Xét nghiệm độ chống dị ứng với thực phẩm.

2. Xét Nghiệm Hình Ảnh

Các xét nghiệm hình ảnh rất hữu ích trong việc chẩn đoán bệnh, chẳng hạn như:

• Siêu âm bụng: Là kỹ thuật chính để phát hiện gan nhiễm mỡ.
• CT scan hay cộng hưởng từ (MRI) bụng: Mặc dù không thể phân biệt rõ ràng giữa gan nhiễm mỡ và các bệnh gan khác, nhưng chúng có thể chỉ định tình trạng cụ thể của gan.

Siêu âm thường được sử dụng để chẩn đoán bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu

3. Sinh Thiết Gan

Nếu các xét nghiệm trên không đủ để chẩn đoán, bác sĩ có thể chỉ định làm sinh thiết gan. Một mẫu mô gan sẽ được lấy và phân tích dưới kính hiển vi. Kết quả sinh thiết có thể xác định tình trạng viêm hay xơ hóa của gan. Tuy nhiên, sinh thiết gan là một thủ thuật xâm lấn và có một số nguy cơ, vì vậy hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi thực hiện.

Xem thêm: Cần chuẩn bị gì trước khi đi khám Gan nhiễm mỡ không do rượu?

Phương Pháp Điều Trị Bệnh Gan Nhiễm Mỡ Không Do Rượu

Điều trị chủ yếu là duy trì cân nặng hợp lý với chế độ ăn uống và tập luyện. Đối với những đối tượng cần giảm cân, việc giảm khoảng 10% cân nặng là rất quan trọng. Hơn nữa, thậm chí chỉ cần giảm từ 3 – 5% lượng thức ăn cũng có thể mang lại những tác động tích cực đáng kể.

Đối với những trường hợp nặng bị xơ gan, điều trị có thể đưa ra chỉ định ghép gan.

Những Lời Khuyên Dành Cho Bệnh Nhân Gan Nhiễm Mỡ Không Do Rượu

Do chưa có thuốc đặc trị, việc thay đổi lối sống và chăm sóc cơ thể đóng vai trò rất quan trọng trong việc quản lý bệnh nhân gan nhiễm mỡ không do rượu. Dưới đây là một số điểm cần lưu ý:

1. Chế Độ Ăn và Cân Nặng

• Giảm cân, duy trì cân nặng hợp lý: Nếu bạn thừa cân, hãy cố gắng cắt giảm lượng calo trong chế độ ăn. Tăng cường các hoạt động thể chất để đốt cháy năng lượng.
• Ăn uống với một chế độ lành mạnh: Hãy ăn nhiều loại trái cây, rau củ tươi và ngũ cốc nguyên hạt. Đảm bảo bữa ăn của bạn đủ dinh dưỡng và năng lượng.
• Vận động thể lực thường xuyên: Nên duy trì ít nhất 30 phút vận động mỗi ngày. Nếu cần giảm cân, hãy tạo ra một chế độ tập luyện phù hợp.

Vận động phù hợp giúp giảm nguy cơ bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu

2. Kiểm Soát Tốt Các Tình Trạng Bệnh Lý Của Bạn

• Kiểm soát đường huyết: Nếu bạn mắc tiểu đường, hãy tuân thủ việc điều trị và theo dõi đường huyết thường xuyên.
• Giảm mức cholesterol trong máu: Chế độ ăn uống giàu thực vật và luyện tập thể thao sẽ giúp cải thiện tình trạng cholesterol. Tiến hành theo dõi định kỳ nồng độ mỡ trong máu theo lịch khám của bác sĩ.
• Bảo vệ gan: Tránh các tác nhân gây tổn thương gan như rượu và các chất có hại. Khi cần dùng thuốc, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ về khả năng gây hại cho gan.

3. Các Phương Pháp Điều Trị Thay Thế

Hiện tại chưa có loại thuốc nào có thể chữa khỏi bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu. Tuy nhiên, có nhiều nghiên cứu cho thấy nhiều loại dưỡng chất có lợi cho gan, bao gồm:

• Vitamin E: Là một trong những chất chống oxy hóa mạnh, vitamin E có thể bảo vệ gan và giảm thiểu tổn thương cho gan. Tuy nhiên, cần lưu ý, vitamin E cũng có nguy cơ gia tăng tỷ lệ tử vong ở một số đối tượng.
• Cà phê: Một số nghiên cứu chỉ ra rằng những bệnh nhân tiêu thụ cà phê hàng ngày có tổn thương gan ít hơn những bệnh nhân khác không uống hoặc uống ít cà phê.

Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu là một tình trạng phổ biến của sự tổn thương tế bào gan. Nếu không được kiểm soát, tình trạng này có thể tiến triển thành viêm gan, xơ gan và suy gan giai đoạn cuối, dẫn đến tử vong. Hiện tại, chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho tình trạng này, vì vậy biện pháp tốt nhất vẫn là phòng ngừa. Bài viết này cung cấp cho bạn các lời khuyên để có một chế độ ăn uống và tập luyện lành mạnh, giúp bảo vệ lá gan của bạn.