Gan đóng vai trò rất quan trọng trong hệ thống trao đổi chất của cơ thể. Tuy nhiên, với lối sống và chế độ ăn uống không lành mạnh hiện nay, tình trạng gan nhiễm mỡ, đặc biệt là gan nhiễm mỡ độ 1, đang ngày càng phổ biến. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về gan nhiễm mỡ độ 1, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách phòng ngừa và điều trị.
Gan nhiễm mỡ độ 1 là gì?
Gan nhiễm mỡ độ 1 là tình trạng tích tụ mỡ trong gan, với tỷ lệ mỡ chiếm hơn 5% khối lượng gan. Đây là giai đoạn đầu tiên trong quá trình phát triển của bệnh gan nhiễm mỡ. Thông thường, giai đoạn này không có triệu chứng rõ ràng, nhiều bệnh nhân chỉ phát hiện ra khi đi khám sức khỏe tổng quát.
Khi bệnh tiến triển, các triệu chứng có thể bắt đầu xuất hiện như: sụt cân, vàng da, mệt mỏi, chán ăn hay đau vùng gan. Một số trường hợp chỉ có cảm giác khó chịu và không rõ ràng.
So sánh gan khỏe mạnh và gan mắc bệnh
Nguyên nhân nào gây ra bệnh gan nhiễm mỡ độ 1?
Các nguyên nhân chính gây ra gan nhiễm mỡ độ 1 thường bắt nguồn từ lối sống không lành mạnh và một số yếu tố bệnh lý như:
- Uống nhiều bia rượu: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra tình trạng gan nhiễm mỡ.
- Thừa cân béo phì: Tình trạng thừa cân khiến cơ thể tạo ra nhiều mỡ thừa.
- Lối sống ít vận động: Thiếu hoạt động thể chất làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh gan.
- Mắc bệnh tiểu đường type 2: Đây cũng là yếu tố rủi ro làm tăng khả năng mắc gan nhiễm mỡ.
- Mắc bệnh tăng mỡ máu.
- Người lớn tuổi: Xu hướng mắc bệnh tăng theo độ tuổi.
- Bị tác dụng phụ không mong muốn của thuốc.
- Yếu tố di truyền.
Để điều trị hiệu quả, việc phát hiện gan nhiễm mỡ độ 1 sớm và điều trị kịp thời là rất quan trọng. Nếu không điều trị, bệnh có thể chuyển sang giai đoạn nặng hơn, thậm chí dẫn đến xơ gan hay ung thư gan.
Nguy cơ gan nhiễm mỡ độ 1 cao hơn ở người uống rượu bia
Phải làm thế nào khi bị bệnh?
Hiện nay, chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho gan nhiễm mỡ độ 1. Tuy nhiên, người bệnh có thể thực hiện một số thay đổi trong chế độ ăn uống và lối sống để phục hồi chức năng gan:
- Thực hiện chế độ ăn uống khoa học: Tăng cường thực phẩm chức năng tốt cho gan, giảm lượng đường và các thực phẩm chế biến sẵn.
- Duy trì thói quen sống lành mạnh: Tập thể dục thường xuyên giúp kiểm soát cân nặng và nâng cao sức khỏe chung.
- Kiểm soát cân nặng: Theo dõi chỉ số BMI để duy trì cân nặng ở mức hợp lý.
- Hạn chế thực phẩm giàu chất béo: Tránh các thực phẩm chiên xào, nhiều dầu mỡ; nên ưu tiên thực phẩm tươi, nhiều chất xơ.
Với người bệnh thường cần phải làm gì để phòng ngừa gan nhiễm mỡ độ 1?
Người bệnh cần chú ý đến sức khỏe của mình. Gan nhiễm mỡ độ 1 thường không có triệu chứng đặc trưng ở giai đoạn đầu. Bệnh thường có xu hướng trễ hóa độ tuổi mắc bệnh, vì vậy cần phòng ngừa nguy cơ ngay từ khi còn trẻ.
Hạn chế hoặc tốt nhất là không uống các loại đồ uống có cồn như rượu, bia
Đây là nguyên nhân chính gây ảnh hưởng xấu đến chức năng gan, không chỉ riêng bệnh gan nhiễm mỡ mà còn nhiều bệnh lý khác. Thay vào đó, bạn nên uống nhiều nước lọc hoặc nước trái cây tự nhiên, tốt cho hoạt động của gan.
Duy trì cân nặng hợp lý
Nghe tư vấn của bác sĩ hoặc tham khảo các bảng tiêu chuẩn uy tín để biết cân nặng phù hợp cho bản thân.
Hạn chế ăn thức ăn nhanh, chiên xào, đồ hợp, mỡ nội tăng đọng vật
Các loại thức ăn nhanh, nhiều dầu mỡ sẽ không tốt cho tình trạng gan nhiễm mỡ. Vì vậy, người bệnh nên hạn chế những loại thức ăn này.
Bạn không nên ăn quá nhiều thực phẩm giàu mỡ
Nên ăn nhiều rau xanh, trái cây và ngũ cốc
Một số loại thực phẩm có tác dụng giảm mỡ, tốt cho sức khỏe như dầu ô liu, đậu Hà Lan, cà chua tươi chín, ớt và rau ngót, rau cần tây, diếp cá, tỏi, bắp chuối, chanh, cam, quýt, bưởi, táo chín, trà xanh, hoa hòe…
Xem thêm: Thực phẩm tốt cho gan nhiễm mỡ: Bạn đã biết chưa?
Thường xuyên vận động, tập thể thao
Bạn nên luyện tập từ 30 phút đến 1 tiếng mỗi lần, tuần 3 – 4 lần. Bạn có thể tập các bài tập nhẹ như đi bộ, aerobic, đạp xe đạp. Việc tập thể dục giúp cho sức khỏe dẻo dai. Ngoài ra, điều này còn giúp duy trì cân nặng phù hợp, hạn chế được nguy cơ mắc các bệnh do thừa cân gây ra.
Vận động giúp cơ thể khỏe mạnh hơn
Kiểm tra sức khỏe định kỳ
Nên đi kiểm tra sức khỏe tổng quát 1 – 2 lần/năm để kiểm soát đường huyết, mỡ máu… Việc này giúp phát hiện bệnh kịp thời. Phát hiện càng sớm, khả năng hồi phục càng cao.
Kiểm tra sức khỏe định kỳ quan trọng như thế nào đối với bệnh gan nhiễm mỡ độ 1?
Gan nhiễm mỡ độ 1 là một bệnh lý hay gặp. Bệnh tuy nhẹ nhưng cần được phát hiện và điều trị kịp thời. Ở giai đoạn đầu bệnh không có triệu chứng gì rõ rệt, chỉ khi siêu âm và thực hiện các xét nghiệm mới phát hiện được. Đến khi chuyển sang các giai đoạn nặng hơn, những triệu chứng của bệnh mới xuất hiện như: đau bụng, vàng da, vàng mắt…
Việc điều trị ở giai đoạn nặng sẽ gặp khó khăn hơn so với giai đoạn đầu. Điều trị càng sớm thì những tổn thương ở gan càng ít, khả năng hồi phục cũng càng cao. Vì vậy, vai trò của việc chẩn đoán phát hiện bệnh sớm có ý nghĩa vô cùng quan trọng.
Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi, kể cả trẻ em. Tuy nhiên, nguy cơ sẽ cao hơn ở độ tuổi trung niên, người thừa cân béo phì, tiểu đường type 2, rối loạn lipid máu… Những người nghiện rượu cũng thuộc nhóm có nguy cơ cao cần tầm soát sớm để kịp thời phát hiện bệnh.
Nếu phát hiện gan nhiễm mỡ độ 1 thì bạn đừng chần chừ. Điều chỉnh chế độ ăn uống tốt cho sức khỏe cùng thói quen sống lành mạnh sẽ giúp bạn ngăn ngừa được biến chứng trong giai đoạn nặng của bệnh. Thường xuyên đi tầm soát định kỳ là điều cần thiết để có những điều chỉnh phù hợp với bệnh tình của mình.